نگاهی به رمان جدید محمود دولت آبادی اسب ها، اسب ها از کنار یکدیگر - مجله سرگرمی

محمود دولت آبادی که از عظیمان رئالیسم اجتماعی در ادبیات داستانی ایران است، در کارنامه خود چنان کار های عظیمی انجام داده که توانسته بر قله ادبیات داستانی ایران، پرچمی به نام خود بکوبد.

شاید دولت آبادی بعد از رمان جای خالی سلوچ اثری دیگر که مخاطب را مثل کار های قبلی اش راضی کند، نداشته است. او سال های اخیر را بیشتر به انتشار خاطرات و توضیح حال نویسی و انجام تبادل نظر و مصاحبه در موضوعات مختلف پرداخته.

در سال های اخیر دولت آبادی که یک رمان نویس است، دست به انتشار یک مجموعه داستان به نام بنی آدم زد که چندان بازخورد قابل قبولی از خوانندگان در پی نداشت. گفتن از این کتاب سخت است. داستان ها عجیبند. در تک تکشان آدم هایی هستند که ما به طور کامل نمی توانیم آن ها را بشناسیم. انگار که تکه ای از هرکدامشان گنگ و نامفهوم است. انگار که ما تنها سایه ای کمرنگ از شخصیتِ این آدم ها را می بینیم. هرکدام از داستان ها به نوعی پر از ابهام شروع می شوند و تو را در فضایی تاریک و مرموزانه، قدم به قدم با ابهامات بیشتری به دنبال خود می کشانند.

نثر و سبک این داستان ها نسبت به کتاب های قبلیِ دولت آبادی بسیار متفاوت است.

خود دولت آبادی درباره این کتاب میگوید:

زمانی که این کتاب را می نوشتم می دانستم که جوابی برای سوال هایش ندارم، من در آن لحظه فقط می دانستم که باید این ها را بنویسم و نوشتم!

و اتفاقا در پشت جلد همین کتاب می نویسد:

گفتم، همان اول کار گفتم که نوشتن داستان کوتاه کار من نیست. این هنر عظیم را کافکا داشت، ولفگانگ بورشرت داشت و می توانست بدارد که در همان بیرون، جلو در جان سپرد و داغش لابد فقط به دل من یکی نیست، و پیش تر از او چخوف داشت که بالاخره خون قِی می کرد در آن اتاق سرد، و چند فقره ای هم رومن گاری، آن جا که پرندگان پرواز می نمایند می فرایند در پرو می میرند. حالا شما به من بگویید کلاه و کاشکول و پالتو و عصای آقای جنابان را چه کسانی از کف میدان کج و قناس جمع خواهند کرد؟ و آن اشیای ریز زینتی را چه کسانی پیدا خواهند کرد؟

دولت آبادی پس از آن، رمان بیرونِ در را منتشر کرد.

راوی کتاب بیرون در زنی به نام آفاق است که در ابتدای کتاب در خانه ای، تنها رها می گردد. آفاق در کوشش برای درک شرایط خود به این موضوع می پردازد که چطور به اینجا رسیده است و چرا مردی که کمی پیش با او آشنا شده، تنهایش گذاشته. کتاب با توضیح همین آشنایی عجیب شروع می گردد. آشنایی آفاق با مردی که تا قبل از این هیچ برخوردی با او نداشته و حتی اسم همدیگر را هم نمی دانند، اما به شکل ناخودآگاه به هم اعتماد دارند.

رمان بیرون در یک رمان سخت خوان محسوب می گردد. رمانی که نفس شما را می گیرد و اجازه استراحت نمی دهد. در کتاب به ندرت جایی برای ایستادن و کنار گذاشتن کتاب وجود دارد چرا که کتاب به شکل یک تکه، روایت می گردد. پشت سر هم بدون اینکه داستان توقف داشته باشد. کتاب حتی فصل بندی هم ندارد.

کتاب دیگری که در سال های اخیر از دولت آبادی منتشر شد، طریق بسمل شدن نام داشت. داستانی درباره جنگ هشت ساله ایران و عراق در نقطه ای به نام صفر. داستانی که بیش از آنکه سرخط داستان را در پی بگیرد، با نوعی حدیث نفس به واکاوی تاریخ ایران تا زمان جنگ ایرانیان با اعراب در قرن ها پیش می پردازد، با نثری که به گفته خود دولت آبادی، کوششی بر شیوه نثر نویسی تاریخ بیهقی و احیای این میراث بوده است. به گفته حتی بسیاری از خوانندگان جدیِ آثار دولت آبادی، این کتاب هم سخت خوان است و گویی به کلی خبر چندانی از آن نثر همیشگی دولت آبادی در آن نیست، هرچند از دو کتاب بنی آدم و بیرون در بیشتر مورد توجه نهاده شد، شاید به دلیل موضوع خاصی که در آن در پیش گرفته بود.

حال باید پرسید که آیا محمود دولت آبادی، همان نویسنده سال های پیش است؟ چه بر خالق کلیدر و گل محمدهایش گذشته که دیگر نمیخواهد خوانندگانش را در دریای داستان هایش غرقه کند؟

هرچه هست، معین است که محمودِ این روز ها خسته است. خسته از همه چیز. دولت آبادیِ به گفته خود؛ روستا زاده، که سختی ها و مشقت های بسیاری در زندگی اش از کودکی و جوانی تا میانسالی و پیری از سر گذرانده، باید دلیل دیگری برای خستگی اش باشد. به گمان نگارنده این مطلب، باید به دنبال دلیلِ این خستگی گشت. اینکه آیا اصرار ناشر بر انتشار هر دستنوشته ایست که او در کشوی میز تحریر خود گذاشته؟ یا خیر؛ آیا دلیل سرخوردگی او از عدم انتشار و مجوز دریافتِ رمان کلنل اوست که به زعم خیلی ها یکی از شاهکار های اوست؟ شاهکاری که حق انتشار را به آن ندادند، و یا شاید یک دلیل دیگر دارد! اینکه دولت آبادی می بیند مردم کشورش، تبدیل به شخصیت های کتاب هایش شده اند، و همان مشقت ها و سختی ها دارد سر می گذرانند که شخصیت های داستان هایش از سر گذرانده بودند!

چند روز پیش، او در زادروز تولد خود و به بمناسبت رمان تازه اش چنین نوشت:

با دلِ خونین! ممنونم از همه شما جوانان و دوستانی که زادروز این محمود را به یاد آورده اید با همزمانی نشر و پخش اسب ها، اسب ها از کنار یکدیگر و به این مناسبت در گوشه و کنار یادی از من می دارید. قدرشناسی از یکایک شما که حوصله به خرج داده و مستقیماً زادروز مرا یادآوری نموده اید، سخت است. در این زمانه دلگزای و فترت برگزاری اجتماعات، و خواستِ من کماکان حفظ صحّت و سلامتِ شماهمگان است. بنا براین بیش و پیش از هرچه گفتنی ست می خواهم آرزو کنم که سبب ساز هیچ آسیبی نباشم. از آن که همیشه آرزومندِ تندرستی، بهروزی و سرفرازی شما بوده ام و هستم. محمود دولت آبادی؛ مردادماه یکهزار وسیصد و نود و نه

حال باید دید اسب ها، اسب ها از کنار یکدیگر چه می نماید با خوانندگان! آیا دوباره خوانند گان غرق در لذت و جادوی قلمِ دولت آبادی خواهند شد و یا دوباره دولت آبادیِ خسته را در لابلای کلمات خواهند یافت؟!

در پشت جلد این کتاب آمده است: ملک پروان. اگر نتوانم خط و خبری از ثری برایش ببرم می میرد و اگر ملک بمیرد، اگر دق کند نمی دانم من سر وکارم به چه روزگاری بیفتد! کمِ کمش این است که گور و گم می شوم از این عالم اگر تو لجن جوی نفله نشوم.

در بخشی دیگر آمده:

نمی دانم چه رمز و سری ست ذهن آدمیزاد. دوبار در دو زمان مختلف و دو مکان مختلف وقتی وارد شده ام یکه خورده ام از آن که در ذهنم نقش بسته که پیش تر در آن مکان ها زندگی نموده بوده ام، اما در واقع من همان بار اول بوده که قدم در آن مکان می گذاشته ام. من به زندگی دوباره باور ندارم، اگر هم چنین باوری باشد آن مکان ها چرا امروزی بودند و نه قدیمی؟ در همین تهران، در همین شهر...

و نیز می نویسد:

این هم زنده بودیِ ماست. به یکدیگر می رسیم و از کنار هم می گذریم. یادی ـ چیزی از خودمان در دیگری باقی می گذاریم یا باقی نمی گذاریم؛ و هر کدام به محض گذر از کنار شانه هم در پاشنه پای دیگری گم می شویم؛ چه اهمیتی دارد! مرحب جنم خوبی بود، خیلی فکری اش می شوم. نگرانم حیف شده باشد با آن بی باکی ای که داشت

رمان اسب ها، اسب ها از کنار یکدیگر، اثر محمود دولت آبادی در 131 صفحه و به بهای 30 هزار تومان از سوی نشر چشمه راهی بازار نشر خواهد شد.

lov-e.ir: عاشقان علم الکترونیک، بچه های مهندسی برق و الکترونیک

wallpaper7.ir: مجله تصویر و سرگرمی | مجله آموزشی با سرگرمی گرافیستها و کارکاتوریست ها

abuzariyon.ir: مجله ابوذریون | نگاهی اجمالی به رویدادهای روز ایران و جهان