دژاوو چیست و چرا رخ می دهد؟ - مجله سرگرمی

خبرنگاران | سرویس روانشناسی - برای بسیاری از ما رخ داده که در موقعیتی قرار می گیریم و به طرز عجیبی احساس می کنیم آن صحنه یا آن مکان را قبلا دیده ایم. اما این واقعا ممکن نیست. ما می دانیم که این حادثه یا موقعیت کاملا جدید است. اگر برای شما هم سوال است که چه برسرمان می آید که اینگونه تصور می کنیم و می خواهید بدانید که دژاوو چیست؟ مقاله زیر از دکتر آرت مارکمن را بخوانید.

بعد از اینکه از دانشگاه فارغ التحصیل شدم با چند تا دوستانم به اروپا رفتم و این اولین باری بود که به اروپا سفر می کردم. اولین روز در آتن از اتوبوس پیاده شدیم و ناگهان جلوی یک رستوران و مغازه ایستادم، و احساس کردم که قبلا هم آنجا بوده ام. می دانستم که من مسلما هرگز آنجا نبوده ام، اما این تجربه ای قوی از آشناپنداری یا دژاوو بود. خیلی عجیب است...

آشناپنداری یا دژاوو چیست؟

روانشناسانی که بر روی حافظه مطالعه می نمایند به این نکته اشاره می نمایند که ما همیشه خاطراتی از اتفاقاتی که برایمان افتاده است در ذهنمان ثبت می کنیم؛ و همچنین به خاطر داریم که یکسری اتفاقات در کجا برایمان روی داده است. این حافظه که محل روبرویی با اتفاقات را ثبت می نماید حافظه منبع نامیده می گردد.

دو راه وجود دارد که ما حس کنیم یک موقعیت برایمان آشناست:

• اول اینکه یک شرایط گذشته را به خاطر بیاورید. برام مثال، ممکن است به شهری که در آن عظیم شده اید برگردید و به مدرسه ای که در آن درس خوانده اید سری بزنید. ممکن است در آنجا کلاسی که در آن حضور داشته اید را به خاطر بیاورید و بدانید یا حس کنید که قبلا آنجا بوده اید.
• اما، همچنین ممکن است که حس کنید قبلا در جایی بوده اید. برای مثال در بازدید از شهر کودکیتان از کنار یک کتابخانه می گذرید و حس می کنید که چقدر آشناست، اما اصلا به یاد نیاورید که چه زمانی آنجا بوده اید. این حس دانستن به حافظه منبع ربط دارد.

بیشتر بدانید: تقویت حافظه؛ راهکارهایی عجیب اما واقعی!

تجربه دژاوو شامل احساس شناخت در شرایطی است که در آن شما کاملا در حال تجربه چیز جدیدی هستنید. مقاله ای نوشته آن کلی ری، آنتونی رایلز و جیسون نومی در دسامبر 2009 یک عامل که منجر به چنین تجربه ای می گردد را معرفی می نماید. آن ها در یک آزمایش بر چند نفر، به آن ها چند نقاشی از صحنه های مختلف نشان داده بودند. بعدها، به آن ها یکسری نقاشی از صحنه های جدید نشان داده شد و از آن ها سوال شد که آیا قبلا آن ها را دیده بودند یا خیر. بعضی از این نقاشی های جدید، یک پیکربندی مشابه با نقاشی های اولیه داشتند، اما در همه اشیاء و جزئیات متفاوت بودند. برای مثال، در مرحله اول آزمایش، افراد تصویری از یک کوچه پر از آدم میان یک حصار و یک ساختمان دیده بودند، و در مرحله دوم همین کوچه را بین یک قطار و ایستگاه قطار. در این مورد، شرکت نمایندگان در آزمایش احساس می کردند که این صحنه جدید برایشان آشناست، و اغلب گزارش کردند که احساس آشنایی قوی نسبت به صحنه جدید دارند.

دلیل دژاوو چیست؟

چه اتفاقی در حال رخ دادن است؟ ما حافظه خوبی برای ثبت اشیاء داریم. شما اگر یک شیء آشنا را در یک محیط ناآشنا ببینید، اغلب متوجه می شوید که این شیء را قبلا دیده بودید. به عنوان مثال، اگر یکی از دوستان شما یک ست بشقاب مشابه بشقاب های مادرتان داشته باشد، ممکن است شما بگویید که چقدر جالب، دوستم و مادرم در خصوص بشقاب سلیقه ای مشابه دارند.

ما در بازیابی خاطراتمان براساس شکل و ترتیب اشیاء ضعیف هستیم. اگر شما در مکانی باشید که یکسری شیء ناآشنا دارد، اما این اشیاء به طور مشابه با شرایطی که قبلا تجربه نموده اید، چیده شده باشند، شما حس می کنید که چیزی برایتان آشناست، اما هیچ خاطره یا اطلاعات خاصی از آن موقعیت را به خاطر نخواهید آورد. البته این احساس آشنایی می تواند بسیار یاری نماینده باشد. برای مثال، شما وارد یک رستوران جدید می شوید که بسیار مشابه رستوران هایی که قبلا رفته اید چیدمان شده است؛ بنابراین یک حس صمیمیت و آشنایی به شما دست می دهد که بسیار مطلوب است. این احساس دانش در یک رستوران جدید به شما یاری می کنید راحت تر باشید.

اگر پیکربندی و شکل کلی چیزی یا موقعیتی تقریبا مشابه با تجربیات گذشته شما باشد، شما حس آشنایی قوی تجربه خواهید کرد؛ و این طور است که شما دژاوو را تجربه می کنید. دژاوو تنها یک واکنش شدید سیستمی در مغز است که می خواهد به شما بگوید شما در شرایط آشنایی به سر می برید.

بیشتر بدانید: عملکرد مغز و 9 اثر شگفت انگیز رویداد های مختلف بر آن

شما چه نظری در این رابطه دارید؟ آیا دژاوو یا آشناپنداری را تجربه نموده اید؟ اطلاعات و تجربیات خود را به وسیله بخش ارسال نظر با ما در میان بگذارید.

برگرفته از: psychologytoday

kashia.ir: کاشیا | مجله گردشگری و مسافرتی

nfliri.ir: مجله نیلوفری | مجله خبری تحلیلی نیلوفری

bushehrherfa.ir: مجله بوشهری ها، وبلاگ بچه محل های بوشهر